Motief van Maaike van Koert
Een brug slaan tussen oude garde en schoolplein
De Stichting Rudolf Steiner Vertalingen herdenkt de honderdste sterfdag van Rudolf Steiner deze maand met een heruitgave van zijn autobiografie Mijn Levensweg. Ooit streefde de stichting ernaar om een representatieve selectie van zijn werken en voordrachten te vertalen in het Nederlands. Inmiddels is die koers wat gewijzigd: de vertaalslag naar de eenentwintigste eeuw is minstens zo belangrijk. Uitgever Maaike van Koert (43) zet zich in om een nieuwe generatie geïnteresseerden te bereiken.
Tekst: Cisly Burcksen
Beeld: Fotografie van Beb
Maaike is een relatieve beginner in de antroposofie, maar met haar werk voor de SteinerVertalingen is ze er volop ingedoken. “Toen de eerste corona-lockdown kwam, zat ik met vier kleine kinderen thuis. Ineens moest ik de oudste, die net was begonnen op school, zelf thuis lesgeven. Ik zocht op Instagram naar inspiratie voor thuisonderwijs en kwam uit bij Amerikaanse en Australische Waldorf homeschool-groepen,” legt Maaike uit. Na de lockdowns ging de oudste naar groep drie, waar een digibord hing en de kinderen weinig in hun lijf zaten. “Dat moet anders,” dacht Maaike en ze onderzocht of er ook Waldorf-onderwijs in Nederland werd gegeven. Uiteindelijk verhuisde ze van Brabant naar Zeist, want daar was een vrijeschool die plek had voor haar kinderen.
“Ik ben vaak verhuisd in mijn leven en weet dat je alles moet aangrijpen om je snel thuis te voelen in je nieuwe woonplaats. Toen iemand me tipte dat bij mij in de buurt de boekpresentatie van In het midden de mens van de Stichting Rudolf Steiner Vertalingen werd gehouden, besloot ik dan ook erheen gaan. Toen bleek dat de stichting een promotiemedewerker zocht. Ik had ervaring met de promotie van m’n eigen handwerkboeken die ik jaren eerder had geschreven, dus dat kon ik oppakken. Inhoudelijk stond ik wel met m’n oren te klapperen. Maar ik pak dingen graag bij de bron aan dus ik stond open voor deze nieuwe kennis. Zo kon ik wat halen én brengen bij de stichting.”
Dat ze geen doorgewinterde antroposoof was, was geen bezwaar: “Daar hebben we er al genoeg van,” zei de redactie. “De oudere mensen binnen de redactie zijn het geweten, maar de mensen die ik tegenkom op het schoolplein en de socials zijn wél onze doelgroep. Ik voel me aangesproken als brug tussen die werelden,” vertelt Maaike.
Open systeem
De gelaagdheid van de antroposofie die ze ervaart door het vervullen van die brugfunctie, vindt ze erg uitnodigend. Ze ziet dat mensen elkaar ruimte geven om op verschillende manieren invulling te geven aan hun verbinding met dit gedachtegoed. Dat hoeft hem niet te zitten in het lezen van Steiners werken en voordrachten. Het kan ook betekenen dat je, zoals ze afgelopen adventsperiode deed, met een groep van 25 mensen vol aandacht en liefde elk 24 adventscadeautjes voor elkaar knutselt.
“Ieder kiest een eigen invalshoek en een passende mate van verdieping, die je steeds kunt bijstellen als je dat wenst. Dat maakt het een open systeem, zonder goed of fout. Er is ruimte voor echt contact en verdieping waar dat passend of gewenst is. Zo zie ik de antroposofie van deze tijd. Ik kijk ernaar uit om met de stichting boeken te maken die daarop aansluiten.”
Beter leesbaar
Mijn levensweg, dat deze maand in herdruk verschijnt, is een bijzondere publicatie binnen het fonds van de Rudolf Steiner Vertalingen. Doorgaans zijn de publicaties in te delen in drie categorieën: basiswerken, voordrachten en de nieuwe serie boeken, die zijn samengesteld en ingeleid door mensen uit de werkvelden. Maar Mijn levensweg is eigenlijk het basiswerk van de basiswerken, stelt Maaike.
“Het gaat over Rudolf Steiner als mens en de tijd waarin hij leefde. Met wie ging hij om? Wat inspireerde hem? Hans Stolp schreef een inleiding voor deze herdruk en door meer lucht in de vormgeving te brengen is het boek beter leesbaar dan de eerdere uitgave. Zo kunnen we Steiner en zijn gedachtengoed eren in de originaliteit, maar wel op een eigentijdse manier.”
Dit artikel verscheen in Motief 290 van maart 2025